طب سوزنی چیست؟
طب سوزنی یا سوزن درمانی یکی از مهمترین شاخههای طب سنتی چین است، که نظیر بسیاری از قواعد و قوانین طب سنتی مبنای علمی تایید شده ندارد و روشی تجربی محسوب میشود. در این روش درمانی، متخصصین سوزنهای نازکی را به نقاط مشخص بدن که گذرگاه انرژی نام دارند فرو میکنند. طب سوزنی در اغلب موارد با هدف تسکین درد تجویز میشود و همانطور که قابل حدس است روش انجام آن در کشورهای گوناگون با هم تفاوت دارد. این طب در ایالات متحده بر اساس قوانین طب سوزنی سنتی چینی یا TCM و در آلمان بصورت کاملا متفاوتی انجام میگیرد. اصولا روش های درمانی متعدد دارای عوارض گوناگونی هستند. طب سوزنی نیز یکی از همین روش های درمان با مزایا و معایب خود است.
طب سوزنی به تدریج با رهبری سیاسی کشور کنار رعایت طب غربی در چین محبوبیت پیدا کرد. این طب برای اولین بار در قرن ششم از طریق مبلغان پزشکی به کره و پس از آن به ژاپن گسترش یافت. سپس از فرانسه به اروپا راه یافت. پس از آن در قرن بیستم، در ایالات متحده و کشورهای غربی گسترش پیدا کرد. به عنوان یک قاعده کلی میتوان گفت سوزن درمانی یک روش مستقل برای درمان مشکلات بیماران نیست، بلکه در گروه روشهای تکمیلی است که با دیگر راههای درمانی ترکیب میشود.
طب سوزنی و معاینه بالینی
همانطور که گفته شد طب سوزنی، یک جایگزین برای تسکین درد است. اگرچه این روش در شرایط مختلف، عملکرد متفاوتی دارد و نمیتوان برای تسکین همه دردها از طب سوزنی استفاده کرد. انجام طب سوزنی روی بیمارانی که از درد و مشکلات استخوانی و عضلانی، نظیر کمردرد، انقباض و اسپاسم شانه یا درد زانو رنج میبرند بسیار موثر است. بدیهی است معاینه بالینی در کشورهای گوناگون با هم متفاوت چشمگیری دارد. مقایسە میانگین تعداد بیماران تحت درمان در هر ساعت در کشورهای چین (۱۰ بیمار) و ایالات متحده (۱.۲ بیمار) اختلاف معناداری را نشان میدهد. در چین طب سنتی سوزنی معمولا همراه با فنجان درمانی و گیاه درمانی انجام خواهد شد. گرچه امروزه طیف متنوعی از رویکردهای طب سوزنی با فلسفههای مختلف وجود دارد، اما در ایلات متحده آمریکا، این روش درمانی مطابق با طب سنتی چینی انجام میشود.
فلسفه طب سوزنی
براساس اعتقادات سنتی طب چینی انرژی یا همان “چی” بر روی خطوطی درون و بیرون بدن به نام مریدیان در حال حرکت هستند، هرچقدر این مسیرها هموار باشند حرکت انرژی به سهولت انجام می شود اما اگر در جایی از بدن فرو رفتگی یا برآمدگی بر مسیر انرژی وجود داشته باشد، بدن با افزایش یا کاهش انرژی در آن نقطه همراه می شود. چینی های باستان بر این باور بودند که بیماری در عدم تعادل حرکتی انرژی است. اگر برجستگی و فرورفتگی های مسیر انرژی (مریدیان) هموار شوند، فرد به تعادل انرژی بازگشته و سلامتی خود را به دست می آورد. حال هموار کردن این مسیر با فرو کردن سوزن های خاصی در اندازه، جنس و ضخامت مختلف صورت می گیرد. بر طبق طب سنتی چینی دو نیروی مخالف هم (یین و یانگ) در جهان و در بدن انسان وجود دارند. در حالتی که انسان سالم است این دو نیرو در بدن در تعادل هستند. انرژی حیات که انرژی “چی” نام دارد و در تمام بدن در جریان است این دو نیرو را در تعادل نگه می دارد. حال اگر چیزی سبب مسدود شدن جریان “چی” در بدن شود و تعادل یین و یانگ از بین برود فرد بیمار می شود. در سوزن درمانی متخصص با تشخیص بیماری و با استفاده از سوزن های باریک مخصوص طب سوزنی به جریان انرژی “چی” در بدن کمک میکند و سبب بهبود عملکرد کلی بدن می شود. تعداد جلسات درمان و تعداد و نقاط سوزن درمانی به نوع بیماری فرد و تشخیص متخصص بستگی دارد.